Thủ tướng Nguyễn Xuân Phúc phát biểu chỉ đạo tại Diễn đàn

Tham dự Diễn đàn có hơn 650 đại biểu cấp cao từ Chính phủ, 10 bộ và các cơ quan ngang bộ; 31 cục, tổng cục, trung tâm, viện nghiên cứu; lãnh đạo tỉnh, sở, ban ngành từ 27 tỉnh, thành phố trên cả nước; đại sứ, tham tán thương mại của 12 quốc gia tại Việt Nam, các lãnh đạo doanh nghiệp, tập đoàn, tổng công ty, các hiệp hội, các viện nghiên cứu, các trường đại học. 

Phát biểu tại Diễn đàn, Thủ tướng Nguyễn Xuân Phúc khẳng định, cách mạng công nghiệp 4.0 đã tạo ra những mô hình kinh doanh hoàn toàn khác biệt so với truyền thống, chẳng hạn như các hãng truyền thông toàn cầu không sở hữu quyền tác giả của một tin tức nào, hãng taxi toàn cầu nhưng không sở hữu một chiếc xe nào, chuỗi khách sạn toàn cầu nhưng không sở hữu một phòng nghỉ nào… Tất cả những điều này đang góp phần định hình một thời đại kinh tế mới - thời đại của kinh tế số.

Trong bối cảnh ấy, Thủ tướng chỉ đạo Diễn đàn hôm nay cần thảo luận để tạo ra nhận thức chung sâu sắc hơn về các đặc trưng cơ bản của kinh tế số như: tính chia sẻ, giá trị gia tăng của nền tảng ứng dụng công nghệ số, những đặc tính của sản phẩm khi có mức giá trị, quy mô và tính cá biệt, khả năng truy xuất nguồn gốc, phương thức phân phối ra thị trường… Từ đó, lựa chọn hướng đi phù hợp, phát huy tốt các lợi thế cạnh tranh của Việt Nam trong phát triển nền kinh tế số.

Thủ tướng nhận định, Việt Nam đã tiến 10 bậc theo đánh giá của Liên hợp quốc về Chính phủ điện tử. Tuy nhiên mới chỉ khiêm tốn xếp vị trí thứ 6 trong ASEAN.

Thủ tướng cũng chỉ ra những tồn tại và bất cập trong việc triển khai Chính phủ điện tử như: cơ sở pháp lý chưa toàn diện, nguồn nhân lực chất lượng cao còn thiếu, hạ tầng thông tin có mức độ an toàn thấp, cơ chế đầu tư cho CNTT còn bất cập, tốc độ xây dựng cơ sở dữ liệu Quốc gia làm nền tảng rất chậm, các hệ thống thông tin dữ liệu chưa được kết nối thông suốt, tỷ lệ sử dụng dịch vụ công trực tuyến còn thấp, việc giải quyết thủ tục hành chính và xử lý hồ sơ công việc còn thủ công, dịch vụ công trực tuyến cấp độ 3, cấp độ 4 còn thấp. Theo đó, có nhiều ý kiến cho rằng cần xây dựng nền kinh tế số Việt Nam theo 3 trụ cột chính là hạ tầng số, tài nguyên số và chính sách chuyển đổi số.

Việc xây dựng Chính phủ điện tử phải gắn liền với vai trò của người đứng đầu, đẩy mạnh ứng dụng CNTT trong cải cách hành chính, bảo đảm thực thi hiệu quả. Việt Nam đang thiết lập Ủy ban quốc gia về Chính phủ điện tử do Thủ tướng Chính phủ là Chủ tịch trực tiếp chỉ đạo; các thành viên Ủy ban là Phó Thủ tướng, Bộ trưởng các bộ liên quan trực tiếp tới các nhiệm vụ trong xây dựng Chính phủ điện tử, đồng thời có sự tham gia của đại diện cho khu vực tư nhân để phát huy hiệu quả hợp tác công - tư trong triển khai thực hiện nhiệm vụ này.  

Với quyết tâm chính trị, thống nhất quan điểm “hành động nhanh, kết quả lớn, làm đâu chắc đấy”, “nghĩ lớn, nghĩ tổng thể nhưng bắt đầu từ những việc nhỏ nhất nhưng có hiệu quả lớn”, Chính phủ đã giao Văn phòng Chính phủ chủ trì soạn thảo Nghị quyết của Chính phủ về những nhiệm vụ, giải pháp trọng tâm phát triển Chính phủ điện tử giai đoạn 2018 - 2020, định hướng đến năm 2025, xác định rõ mục tiêu, vai trò, trách nhiệm và lộ trình cụ thể trong triển khai Chính phủ điện tử và thiết lập hệ thống chỉ số trong giám sát hiệu quả thực thi, tránh tình trạng làm hình thức mà không bảo đảm yêu cầu.

Thủ tướng chỉ đạo, trong giai đoạn trước mắt, các Bộ, ngành, địa phương cần xác định các nhiệm vụ trọng tâm và quyết tâm thực hiện như sau: Hoàn thiện và nâng cao chất lượng thể chế; Phát triển nguồn nhân lực; Tập trung triển khai các giải pháp nền tảng công nghệ Chính phủ điện tử phục vụ chỉ đạo, điều hành của Chính phủ, Thủ tướng Chính phủ; Dồn sức để có nguồn lực phát triển trên cơ sở xác định mục tiêu trọng tâm và ưu tiên đầu tư trong tiến hành việc thu nạp cả nguồn lực tài chính và con người; Phát huy hơn nữa vai trò của các doanh nghiệp và doanh nghiệp tư nhân ; Nâng cao hiệu quả công tác truyền thông, nhận thức về Chính phủ điện tử, kinh tế số, hạ tầng số. 

Sau phiên khai mạc, Diễn đàn đã lần lượt thảo luận theo 3 chuyên đề chính: Chính phủ điện tử hướng tới Chính phủ số, Kinh tế số và Hạ tầng số.

Đặc biệt, tại Diễn đàn, các kinh nghiệm quốc tế thành công của Malaysia, Estonia cũng đã được chia sẻ. Câu chuyện Estonia, quốc gia nhỏ bé đã gặp rất nhiều vấn đề khó khăn sau khi tách khỏi Liên bang Xô Viết đã làm cách nào để vươn lên trở thành quốc gia số hoá thành công nhất thế giới. Hay bài học trong việc thực thi triển khai chính phủ điện tử tại Malaysia và 10 quốc gia khác lại dựa trên mô hình PEMANDU với 8 bước BFR gồm: Đặt mục tiêu đúng đắn; Xây dựng kế hoạc chi tiết; Chọn ngày công bố; Chỉ ra đường lối thực hiện rõ ràng; Xây dựng và đo lường và giám sát bằng KPI rõ ràng; Thực thi và giải quyết các vấn đề; Đánh giá kết quả từ bên ngoài; Báo cáo tổng kết định kỳ hàng năm và rút kinh nghiệm. Qua gần 10 năm, PEMANDU đã giúp Malaysia tạo ra được 2,6 triệu việc làm; tỉ lệ thâm hụt ngân sách giảm từ 6,6% còn hơn 3%.

Ban tổ chức kỳ vọng, những câu chuyện thực tế và kết quả “thần kỳ” mà quá trình chuyển đổi số mang lại cho việc điều hành, quản lý ở những quốc gia kể trên sẽ là nguồn cảm hứng, là động lực để Việt Nam bắt tay viết nên câu chuyện thành công của riêng mình.